Het leven van een goede doelen nomade

Hoewel ik me meteen thuisvoel op Bali, moet ik ook erg wennen.

Het duurt ruim twee weken voordat ik mijn 'echte' draai heb gevonden. Ik ken hier niemand, heb geen contacten en ga daarom op verkenningstocht. Ik loop rond in de straatjes van Ubud, geef mijn ogen en oren te kost en struin internet af. Een dagenvullende en vaak ook vermoeiende bezigheid, want het is lekker warm hier.

Langs de kant van de weg staan en zitten mannen die aan alle voorbijgangers vragen of ze een 'taxi' nodig hebben. De vrouwen bieden een 'massage' aan. Ik probeer een manier te vinden om ze met een kwinkslag en glimlach te beantwoorden en me er juist niet aan te irriteren.
Goh, zeg ik dan, je bent nummer 89 die me dit vraagt . Of ik bedank vriendelijk met mijn handen gevouwen in de namaste. Dat werkt verrassend goed, er is respect.

Hoewel ik niet van al te georganiseerde dagtochtjes hou, doe ik dat toch. Af en toe is het heerlijk om alleen maar te volgen en zelf geen initiatieven te hoeven nemen. Gewoon doen wat je wordt 'opgedragen'. En je krijgt vaak informatie en contacten die anders aan je voorbij zouden gaan, heb ik ervaren. Ook een aardige oefening in 'loslaten' en 'geen verwachtingen hebben'. Dan is zo'n dagtochtje eigenlijk altijd geslaagd.

Zo fiets ik een dag met een groepje door de omgeving. Eerst rijden we met een busje richting het noorden. Onderweg moeten we plots remmen en we rijden over een 'bult'. Als ik omkijk om te zien wat het is, zie ik een hond op zijn rug liggen en spartelen om zijn leven. Ik ben van slag en doe de handen voor mijn ogen. We rijden door.
Ik geniet van het fietsen, de rijstvelden en zie vele nieuwe bloemen, bomen, planten, huisstijlen. Balinezen wonen in compounds, een binnenplaats met huisjes en steevast een tempel(tje). Aan de weelde van de tempel kun je de 'financiele status' van de familie aflezen, vertelt de gids.
Ook vertelt hij over de naamskeuze als een kind wordt geboren. In Bali kent men eigenlijk maar vier namen: Wayan, Made, Nyoman en Ketut, voor meisjes en jongens hetzelfde. In deze volgorde ligt voor elke pasgeborene de naam al vast. Als alle namen zijn vergeven, begint men weer van voren af aan. Het vijfde kind heet dus opnieuw Wayan.
De gids (hij heet Wayan) vertelt ook enthousiast over het irrigatiesysteem van de rijstvelden en de wijze waarop het Hindu geloof wordt beleeft. Er is altijd wel iets te vieren of te vereren en er is een dagelijks ritueel van offeren aan de Goden. Danken voor de nieuwe dag, voor het eten, voor een goede verkoop enz.
Sommige dingen vind ik wel hilarisch en met mijn nuchtere Nederlandse mentaliteit ook even wennen. Zo zijn er speciale dagen om fruitbomen te planten, een omheining te plaatsen, te jagen, een wet te introduceren of een dier te castreren. Er zijn zelfs speciale dagen om je haar te knippen!
Ik vraag de gids of het een goede dag is om te fietsen. Hij weet het niet, maar antwoord dat het geen goede dag was voor de hond die we overreden hebben. Hij kijkt treurig. Het doet me 'goed' te zien dat het hem ook heeft geraakt. De andere personen in het busje reageerden nauwelijks en even leek het daarom of ik alleen was met mijn verdriet.

Tijdens het fietsen wordt een van de groepsleden onwel en blijkbaar ben ik de enige die wat eerste hulp vaardigheden heeft. Met koel water en veel aandacht komt de man weer op de been. Hij vraagt of ik verpleegster ben (nee) en verdwijnt in het volgbusje en wordt naar zijn hotel gebracht. Wij fietsen door.
Ik leer een koppel kennen uit Equador, babbel heerlijk in het Spaans met hen (kost even moeite) en wordt aangestoken door hun enthousiasme voor Equador. Je moet beslist ons prachtige land bezoeken, vinden ze en bieden me een slaapplaats aan. Ze schrijven hun naam en contactgegevens in mijn boekje, je weet maar nooit. Ook nodigen ze me uit om met hen een (nog actieve!) vulkaan te beklimmen om de zonsopgang te zien vanaf de top, de krater. Zij hebben al een taxi en een gids geregeld en ja, of er nu twee of drie meegaan, dat maakt niet uit. Ik neem de uitnodiging graag aan.

Als ik om drie uur in de ochtend (!) sta te wachten om opgehaald te worden, is alleen de haan op en die kraait een goedemorgen. We rijden een uurtje naar de plaats van bestemming en lopen in twee uur Mount Batur op. Wat een uitzicht! De opkomende zon maakt de ochtend heel bijzonder. We delen ons meegebrachte ontbijt (fruit, bruinbrood en geitenkaas!) en zijn tegen 10 uur weer terug in Ubud. Ik ben al 7 uurtjes in de weer en de dag begint dan eigenlijk pas...

In Ubud is het toeristisch en nu vind ik het heerlijk om even op te gaan in het geroezemoes. Het is een perfecte plek om gebruik te maken van de vele (toeristische) mogelijkheden, eetgelegenheden en activiteiten te doen die ik leuk vind. Yoga en creatief bezig zijn, geeft me energie.

Ik volg verschillende 'typisch Balinese' workshops: ik leer offers maken, smeed zilver en maak een paar, bij mijn ring passende, oorbellen, leer hoe je van wortels, radijs en meloenen prachtige decoraties kunt maken. En ook krijg ik de beginselen van Balinees dansen geleerd.
De juf doet me een sarong om (omslagdoek die als rok wordt gebruikt), ik krijg een corset om mijn middel en een sjaal en sta voor een enorme spiegel. De juf doet voor en legt uit en ik probeer haar te volgen. Voel me daarbij de grootste houten klaas ter wereld. Mijn tenen moeten omhoog gekruld zijn en mijn vingers moeten gestrekt zijn en trillen, mijn ogen moeten rollen en mijn heupen en hoofd moeten wiegen. En dat alles min of meer op hetzelfde moment.Twee uur lang doe ik mijn best en de juf en ik lachen heel wat af. Uiteindelijk krijg ik voor mijn inzet een 'certificaat van deelname'. Waaw.

Ik heb geluk en pech, want tref in deze periode twee voor Balinezen belangrijke festivals aan: "Galungan" en "Kuningan". De overwinning van het goede op het kwade wordt dan gevierd. De straten zijn opgesmukt met "Penjors", bamboosticks van wel 10 meter hoog, kleurrijk versierd en voorzien van bloemetjes en een offertafeltje. Iedereen is dagen in de weer met het maken van de offers. Ook de gastfamilie waar ik verblijf zit tussen de bamboo, bananen en de bloemetjes. Het geluk is dat ik dit stukje cultuur van dichtbij kan meemaken, de pech is dat daardoor veel vrijwilligersorganisaties zijn gesloten.

Doorgaans start ik de dag met yoga en eet elke dag op een andere plek, wandel heel wat af en na drie dagen alleen maar kijken, doe ik mijn eerste toeristenaankoop. Een ring met de tekst 'wat goes around comes around'. Ik ken de Hindukalender niet, maar volgens mij was het een perfecte dag om aankopen te doen, want ik kwam met twee tassen vol spulletjes 'thuis', had goed gehandeld en was blij met mijn nieuwe aanwinsten.

De familie waar ik verblijf, is heel aardig, maar de plek heeft meer weg van een klein hotelletje. Ze hebben 6 kamers die om de paar dagen door andere toeristen zijn bezet. Ik ben hun 'vaste gast' nu al voor 2 weken. Ze zijn ingesteld op toeristen en het verkopen ook tours en taxiritten en hebben een winkeltje waar ze batikjurkjes en pofbroeken verkopen waar heel Ubud in rondloopt (overal wordt hetzelfde verkocht). Het is een centraal gelegen plek, relatief rustig en ik kan mijn gang gaan. Ze kunnen mijn goede doelen missie maar moeilijk begrijpen (ook vanwege de taalbariere).

Twee weken rondkijken en heel, heel veel initiatieven nemen in den vreemde, levert toch aardige resultaten op. Wellicht lijkt het erop dat het mij allemaal heel makkelijk afgaat allemaal, maar dat is echt niet zo. Eigenlijk schrijf ik nooit over de vele initiatieven die ik neem, waaruit vaak maar 'een paar' bruikbare goede doelen rollen. Afwijzingen, geen antwoord krijgen of erachter komen dat de organisatie een rommeltje is of onverantwoord omgaat met geld....

Daarom nu eens de initiatieven die ik de afgelopen veertien dagen nam (en hun resultaten) op een rijtje:

Via een website waar je contact kunt leggen met gastfamilies over heel de wereld (een paar uur meehelpen per dag in ruil voor onderdak en eten) benader ik 5 families in Indonesie. Het levert 1 reactie op. Ik neem telefonisch contact op, maar raak niet enthousiast over het aanbod van deze dame, namelijk het helpen afbreken van haar huis. Toch hou het in mijn achterhoofd.

Via een andere website leg ik contact met locals die een slaapplek aanbieden, vaak heel interessant aangezien zij de omgeving kennen en je op plekjes brengen waar je anders niet komt. Het levert geen voor mij bruikbare adresjes op.

Via internet vind ik een retreat centrum in Bali die een wellness week aanbiedt voor (ex)borstkankerpatienten. Ik schrijf hen een uitgebreide mail, vertel over mijn missie, achtergrond en ervaring met borstkanker en bied mijn hulp aan. Biedt ook aan de vakantie te promoten bij lotgenootjes in Nederland. Tot nu toe geen reactie.

Het plaatselijke toeristen infocentrum bezocht en gevraagd naar 'charity organisations'. Ze konden me dat niet vertellen, ook niet plekken waar ik vrijwilligerswerk zou kunnen doen. Wisten wel te vertellen dat er een winkeltje was waar gehandicapten spulletjes verkochten.

Winkeltje gevonden waar alle produkten zijn gemaakt door mensen met een handicap. Ze werken vanuit huis en krijgen en de stichting steunt en stimuleert hen in het verwerven van een eigen inkomen door een vaardigheid aan te leren. Schilderen, hout bewerken, vliegers maken, naaien, Engelse les enz.
Vooral de schilderijen vind ik prachtig en besluit er eentje te kopen. Hiermee steun ik de 26 jarige Ketut, die een afwijking aan beide voeten heeft, waardoor ze moeizaam loopt. Het blijkt de God van de educatie te zijn en ik vind het een mooi gebaar om juist dat schilderij te kopen. Als het schilderij is ingepakt, komt toevallig de schilderes binnen. Ze werkt sinds kort in het winkeltje. Ze is helemaal in haar nopjes met de verkoop, want zij krijgt een deel van de opbrengst.

Via een wandeling terecht gekomen bij een Australische dame die een 'eerlijk toeristen infocentrum' heeft opgezet. Ze geeft me tal van tips voor goed georganiseerde tours en vegetarische restaurantjes, maar kan me niet verder helpen aan hulporganisaties/goede doelen.

Bij een restaurantje een schattig hondje gespot. De eigenaresse aangesproken en het bleek dat ze het verwaarloosde hondje had geadopteerd. Ze gaf me de naam van een hondenopvang in de buurt. Die bezocht, een shirt gekocht voor het goede doel en gevraagd of ik iets kon betekenen. Ja, graag!
Uiteindelijk ging het niet door aangezien ik niet was ingeent tegen Rabies. Alsnog inenten zou betekenen dat ik 3 vaccinaties nodig had, die in een maand tijd werden gegeven. Helaas, zo lang ben ik hier niet. Kreeg een enthousiaste rondleiding en kreeg de indruk dat ze prima werk deden (tal van vragen gesteld).
Besloten een donatie te doen van de Kraaikrachtrekening. Voor (omgerekend) 82,86 euro heeft 1 hond brokken voor 2 weken, alle vaccinaties en krijgen 2 honden een huidbehandeling (het grootste probleem van alle straathonden in Bali werd me verteld).

Een andere dierenopvang had een tweedehandswinkel waar ik zou kunnen helpen, werd me verteld. Gaan kijken, maar was op dat moment gesloten vanwege het festival. Gemaild en mijn hulp aangeboden en gebeld, maar geen reactie tot nu toe.

Tijdens het winkelen stuitte ik op een collectie zeer creatief gemaakte jurkjes. Het label vertelde me dat de opbrengst deels naar een dovenschool gaat. Via mail contact opgenomen, vertelt over mijn ervaring bij de designer in India, maar tot nu toe geen reactie gekregen.

Via internet de site van Kees Smetsers uit Oirschot gevonden, een man met grote liefde voor en kennis van Bali. Hij komt er al 25 jaar. Hem geschreven en gevraagd om tips. Per omgaande een enthousiaste reactie ontvangen en suggestie gekregen om met de stichting High5Rehab in het Noorden van Bali, contact op te nemen. Kees heeft ook twee boeken geschreven over Bali, eentje met bijzondere logeeradressen in Bali (Engels en Nederlands). De opbrengst gaat naar goede doelen. Voor info: zie http://keessmetsers.reismee.nl of mail hem smetserskees@hotmail.com 

Contact gezocht en gekregen met Stichting High5Rehab. Deze stichting helpt gehandicapten op Bali met fysiotherapie, operaties, educatie en hulpmiddelen. Helaas kunnen ze dit jaar geen vrijwilligers plaatsen. Wel word ik van harte uitgenodigd er een kijkje te gaan nemen. Dat doe ik graag (het is ruim 80 km van de plek waar ik nu ben).

Ik kwam erachter dat Nederlandse eigenaren van een luxe resort in dezelfde plaats waar High5Rehab is gevestigd, de stichting ook een warm hart toedraagt. Kreeg het idee hen te vragen voor een gratis verblijf in ruil voor 'promotie en een donatie voor de stichting'. Ik kreeg het aanbod om tegen een royale korting te overnachten, maar het was evengoed ver boven mijn leefpatroon. Toch aardig. Zij gaven me weer namen van andere organisaties.

In Ubud is de door Nederlanders opgezette stichting Sjak-Tari-Us gevestigd, waar zo'n 40 kinderen en tieners met een verstandelijke beperking worden ondersteund met opvoeding en ontspannende activiteiten. Ze hebben ook een restaurantje en een winkeltje.
Een bezoekje gebracht en een paar uurtjes meegedraaid. De kinderen werken volgens een vast programma dat hen structuur geeft, van leren tanden poetsen en karaoke tot hoe was ik mijn shirt. De ouders worden ook in de programma's betrokken.
Het geheel geeft een heel positief en betrokken beeld van de mensen die er werken en ook de vrijwilligers.
De coordinator vertelde enthousiast over een project dat hij graag wilt uitvoeren, namelijk het maken van aanwijsboekjes die de kinderen thuis kunnen gebruiken. De kosten bestaan uit het laten drukken de boekjes. Het leek me een prima bestededing om 60 euro daarvoor van Kraaikracht te betalen. Wanneer de boekjes klaar zijn (in december), krijg ik een foto toegestuurd.

Via internet vond ik de BaliLife Foundation, een kleine hulporganisatie die opvang en onderwijs biedt voor kinderen die verwaarloosd, verlaten of wees zijn. Ik kreeg een enthousiaste mail terug van de directeur, die me vroeg om referenties. Die had ik niet, maar ben meteen bij alle organisaties waar ik de fagelopen anderhalf jaar heb gewerkt, die gaan opvragen.
Van velen heb ik per ommegaande een referentie gekregen. Een eerlijk is eerlijk, het is erg opbeurend om te horen en te lezen dat men je inzet hoog heeft gewaardeerd! Ik stuurde de referenties door en kreeg meteen het aanbod om met de kinderen een schilderactiviteit te doen, op canvas (een wens van de kinderen). Ik zou van de Kraaikracht rekening de benodigdheden kopen. We zijn in gesprek over het juiste moment om dit te doen, want het centrum ligt ruim 2 uur rijden van de plek waar ik nu ben.

(….)

En dit alles doe ik in een omgeving die nieuw is voor me, waar ik de lokale taal niet spreek en men (toch wel) gebrekkig Engels praat. Heb een aardige portie mensenkennis en reiservaring, maar ieder land is toch weer anders. En het is niet 1 lange vakantie, zoals vaak wordt gedacht, althans zo ervaar ik het niet. Het is een levensritme/stijl geworden dat me nog steeds prima bevalt en leuk is om te doen, maar ook een keerzijde heeft.

De afgelopen twee weken, maar zeker ook de periode daarvoor, hebben me ook 'vol' gemaakt. Vol van indrukken, gebeurtenissen en ervaringen. Het blijft lastig voor me om mijn enthousiasme en energie te temperen en voldoende rust in te bouwen. Meestal moet mijn lichaam me een halt toeroepen.
Zoals nu.
Na een bezoek aan een healer (iemand die de gave heeft om je emotionele pijnen op te sporen) kreeg ik hevige rugpijn. Het is aan de beterende hand, maar moet heel rustig aan doen. Dat doe ik dus ook, kan trouwens niet anders. Ik schuifel nu rustig door Ubud, neem her en der een sapje en slaap veel. Dat is hetgene ik nu nodig heb.

Voorlopig geen anderen helpen, maar eerst mezelf helen!!

Groetjes
Esther