Momenten die ontroeren

Met pijn in mijn hart besluit ik de directeur van de opvang voor straatkinderen te bellen. Ik ben gewoon niet fit en energiek genoeg om met de kinderen te gaan verven. Meneer Piter reageert begrijpend en zendt van afstand een Gods'zegen. Die kan ik goed gebruiken: mijn rug doet zeer en mijn hoofd is vol.

En wat je nodig hebt, komt op je pad.
Zo zag ik tussen alle foldertjes op een rek, er eentje uitspringen. Een stiltecentrum tussen de rijstvelden, er mag niet gepraat worden. Het aanbod: eat, sleep, pray and repeat. Yes!
Ik kies de goedkoopste optie (slaapzaal) en boek voor 3 dagen. Eerst eens kijken of het me bevalt. Het centrum ligt schitterend, midden tussen de rijstvelden. De receptionist ontvangt me al fluisterend en geeft me een rondleiding. Ik krijg een tas met spullen: beddegoed, een kimono, een sarong, bord, mok en bestek. De slaapzaal heb ik voor me alleen en het is de grootste 'privekamer' die ik tijdens mijn reis heb gehad. Geweldig. De douche kijkt uit over de jungle. Ik installeer me en val meteen op de kussens in slaap.
Als ik wil, kan ik twee keer per dag yoga doen en mediteren, buiten in een grote open 'tent' waar je alleen de krekels hoort en het ruisen van de vele citroengrasplanten, die eromheen staan (en de insekten weghouden). Er blijken nog enkele andere stiltezoekers te zijn. Je kunt de hele dag door eten, er staat steeds vers eten op tafel. De lekkerste salades, sapjes en gerechten. Een genot, alles vers uit de tuin, zo op tafel.
Dagelijks kun je vanuit het centrum naar een heetwaterbad een paar km verderop. Even de stilte ontsnappen...Bij een uitstapje naar de heetwaterbaden, raak ik in gesprek met Maartje uit Soerendonk (!). Ze is voor 5 maanden in Bali met haar man en 4 kinderen, die op een 'greenschool' zitten. Ze is een paar dagen in het stiltecentrum omdat ze (naast natuurlijk wat rust) een droom heeft om een soort 'rustcentrum' ergens in Nederland (Limburg?) op te zetten. Voor iedereen die even wil ontsnappen uit de dagelijkse routine en hectiek. Een tof idee en Maartje lijkt een puike tante, dus die droom kan zomaar uitkomen!
Na drie dagen in het stiltecentrum vragen ze of ik wil uitchecken of wil blijven. Ik wil blijven, maar denk ook aan de kosten. Dan krijg ik een fantastisch aanbod. Als ik het centrum dagelijks 3 uur een handje meehelp, kan ik in ruil daarvoor (en een beetje bijbetalen) 'zo lang blijven als ik wil'.
En wat mag ik doen? Een uur per dag in de kruidentuin doorbrengen, wat wieden en kruiden knippen en drogen en twee uur per dag onder een kristal mediteren. Ik geloof mijn oren niet. Het is weer precies wat ik nodig heb!
Na tien dagen heb ik uren in stilte gemediteerd, ben buigzamer geworden door de yoga, heb drie boeken gelezen en de kruidentuin staat er netjes bij. De kok is blij als ik hem een jampotje vol gedroogde mint geef en onder een afdakje hangen bosjes rozemarijn en sali te drogen. Ik heb heerlijk gegeten, gerust, geslapen, door jungle en rijstvelden gewandeld en vooral genoten.

Vanuit het centrum zijn de openbaar vervoer mogelijkheden beperkt en daarom sluit ik een deal met een taxi. Hij brengt me naar het noorden, naar Lovina en onderweg bezoeken we de Git Gitwaterval. Een plaatje! Een tropische regenbui verrast me compleet en ik kom doornat terug. In de taxi droog ik weer op.
In Lovina is het laagseizoen en heel erg rustig. Iedereen biedt me een slaapplaats aan en ik maak een tochtje langs de accommodaties en kies de mooiste en goedkoopste uit. Voor 9 euro heb ik mijn eigen optrekje in een weelderige bloementuin, inclusief een ontbijtje. Als ik in het stadje rondloop, zie ik veel Nederlandse woorden: notaris, doktor, knalpot (!), handoek, koelkast, stroom, polisi, klinik, stempel, spandoek, stasion....Overgebleven woorden uit vroegere tijden...

Bij een van de vele kledingwinkeltjes staat een vrouw naar me te lachen en wijst naar mijn rok. Die vind ik mooi, zegt ze. We raken aan de praat en een uur later zit ik op de grond, teken mijn rok na op een krant en knip een van haar nieuwe sarongs aan stukken. Sri is dolenthousiast. Haar moeder met twee resterende tanden, komt erbij zitten. Ze naaide vroeger veel, maar moest stoppen omdat haar ogen achteruit gingen, staar. Ze spreekt alleen Indonesisch, maar met veel gebaren komen we er uit.
Ik krijg nasi goreng op een bananenblad en Sri en ik eten dat samen op.
De rok wordt de volgende dag door een zus in elkaar gezet. Sri vertelt me dat ze al weken niks heeft verkocht en vraagt me advies. Alles hangt door elkaar en vele dingen zijn verschoten door de zon. Ik suggereer om iedere hoek van de winkel een andere kleur kleding neer te hangen en alle verschoten en kapotte kleding in een hoek voor de halve prijs te verkopen. We geven het winkeltje een nieuwe look, door kleuren te combineren en soort bij soort te hangen. Sri is in haar nopjes. De volgende dag ga ik terug en Sri heeft nog meer aangepast en rekken verplaatst. Leuk!
De rok is nog bij haar zus en we gaan kijken hoe het ermee staat. Ik stap achterop haar brommertje en even later komen we bij haar zus aan. Onder een afdakje zit ze blousen te naaien met een trapnaaimachine. De rok is bijna klaar op de rits en de band na. Sri en ik stappen weer op het brommertje en stoppen onderweg bij een 'oom'. Die verkoopt nasi met spinazie en kroepoek met veel te veel sambal. Ik sta in brand en ze moeten lachen. Uiteindelijk hebben we heel veel lol om niks en ze noemen me Ms Bean. De oom vraagt wat mijn volgende bestemming is en ik zeg: Java. Dan onstaat een levendig gesprek over Java, reizen en avontuur. Kom met me mee naar Java, zeg ik voor de grap tegen Sri. Ze is nog nooit met vakantie geweest, want ze moet er altijd zijn voor haar 4 kinderen, het winkeltje en haar moeder helpen met de wasserette. Haar ogen glunderen, ja dat zou wat zijn.
En even later maken we een vakantieplanning op een stuk pakpapier. En de oom wilt wel taxichauffeur zijn. We calculeren de kosten en Sri vraagt me nogmaals of ik het ook serieus meen. Ja zeg ik en ik betaal jouw reis.
Sri moet haar man om toestemming vragen en de volgende dag kom ik terug. Haar man heeft een gezicht als een donderwolk en zegt : wil je met Sri een paar dagen weg? Ja, antwoord ik. Nou zegt hij, dat kan niet, ze moet hier zijn en voor de kinderen zorgen. Hij blaast een wolk sigarettenrook de ruimte in. Het stinkt. Sri en ik lopen weg. Dan barst ze in tranen uit.
Een lang verhaal volgt: ze is erg ongelukkig met haar man, die is nooit vrolijk, zegt ze en hij verdient geen geld. We hebben dagelijks ruzie, zegt ze met rode ogen en laat me een aantal blauwe plekken zien.
Het liefste zou ik naar een andere plaats gaan, maar dat kan niet. Mijn kinderen hebben me nodig...We zitten samen op het stoepje voor haar winkeltje en ik probeer haar op te vrolijken. Als het schemert nemen we afscheid. Dankjewel voor de mooie momenten samen zegt ze, je hebt mijn leven weer een beetje kleur gegeven en ik zal doorzetten. Ik wil net zo positief zijn als jij. Ik zwaai haar na met tranen in mijn ogen. Onvergetelijke momenten voor mij.

In Lovina kun je dolfijnen spotten op zee en in alle vroegte ga ik het water op. Eerst 45 minuten varen in een motorbootje met 4 mensen. Eenmaal op zee, tel ik nog 14 andere bootjes die hetzelfde gaan doen. Het is een business natuurlijk en lang niet zo romantisch als beschreven. Maar we zien dolfijnen en ik schiet wat foto's op goed geluk. Al met al is het een leuk uitje.
Dan komt een van de jongens van het hotelletje met een aanbod: hij heeft niets te doen en wil me graag naar een mooi klooster brengen, de heetwaterbaden en een waterval. Kadek is een beetje verlegen en lijkt zeer attent. We hebben het over de kosten en Kadek zegt: je betaalt wat je ervoor over hebt. Hij zegt daarover: 'Esther happy, Kadek more happy'. Een uur later zit ik achterop zijn brommer en toeren we in de omgeving. Het is een leuke dag en op de terugweg komen we langs zijn geboortedorp. Of ik zijn familie wil bezoeken? Natuurlijk wil ik dat. Even later zit ik tussen de rijstvelden een Balinese koffie te drinken en met handen en voeten knoop ik een gesprekje aan met zijn familie. Het is een leuke afsluiter van de dag. Ik betaal Kadek en hij is zeer in zijn nopjes. Hij snelt meteen naar de markt en koopt een watermeloen. Hij snijdt hem in stukken, offert de eerste stukjes aan de Goden en daarna eten we de rest op. Kadek happy, Esther more happy.

In Lovina probeer ik contact te krijgen met de Nederlandse Marjanne, die samen werkt met de stichting High5Rehab, een centrum dat gehandicapte kinderen helpt door fysiotherapie, operaties, educatie, hulpmiddelen. Hoewel ze momenteel geen vrijwilligers kunnen plaatsen, kan ik wel een kijkje nemen.
Ik vis uit waar het centrum is en laat me door iemand brengen. Als ik er aankom blijkt het gesloten te zijn omdat het weekend is. Maar een van de bewoonsters regelt vervoer naar Marjanne's huis en even later schud ik de hand van een verbaasde Marjanne.
Het is heerlijk weer even in het Nederlands te babbelen. Marjanne is fysiotherapeute, woont in Bali sinds ze is getrouwd met een Balinees. En gedreven om fysiek gehandicapten verder te helpen, door het samenbrengen van kennis over revalidatie(methoden). Daarvoor heeft ze nu de stichting Stepping Stones opgericht. Eerst gaat ze gehandicaptenorganisaties in Bali bezoeken en kijken wat ze precies nodig hebben aan contacten, informatie, educatie enz. om vervolgens de specialisten, doktoren en therapeuten met elkaar in contact te brengen. Een hele klus, maar Marjanne is enthousiast en spreekt de taal. We bedenken een manier om via 'Kraaikracht' haar werk te steunen. Uiteindelijk komen we tot het volgende: voor elke organisatie die ze bezoekt, waaruit goede contacten rollen, krijgt de stichting een vaste bijdrage met een maximum van 150 euro. Marjanne's droom: een weelderig netwerk van organisaties en specialisten die elkaar weten te vinden, informatie en kennis uitwisselen en (bij)scholing geven voor professionals. Dit alles om nog meer gehandicapten in Indonesie te helpen een zo zelfstandig mogelijk leven te leiden.

Heel onverwacht krijg ik een sms-je van Philip, een man die ik via internet had geschreven voor hulp op zijn schooltje in Java. Ik was welkom in zijn familie en of ik hem een handje zou kunnen helpen met vrijwiligerswerk. Het kwam op het juiste moment.
Ik stippelde mijn reis naar Java uit (ruim 700 km) en stopte onderweg nog om te snorkelen en zag de mooiste vissen ooit. Via bus en boot kwam ik in Java aan, waar het pijpestelen regende en schuilde bij het toeristenbureau. Daar raakte ik in gesprek met Jarot, die (oud) Nederlands sprak, aangezien zijn pa in het KNIL leger had gediend. Hij regelde een bus voor me, die pas 6 uur later zou vertrekken. Of ik zin had om zijn collega's te helpen met wat Engelse conversatie. Natuurlijk!
Even later zat ik achterop zijn brommertje en een half uur later stond ik voor de klas...Allemaal mannen, van vissers tot gidsen, taxi chauffeurs, fietstaxi chauffeurs en verkopers. Ze kregen een tweedaagse cursus Engelse les om beter met de toeristen te kunnen communiceren. En ik viel midden in het programma.
Ik blijf het verrassend vinden dat ik in zulke situaties beland. Precies waarvoor ik als goede doelen nomade op pad ben!

Op het eiland Java is het grootste deel van de bevolking moslim. Overal zie ik moskees in soorten en maten. Van kleine huisjes tot bijna paleizen. Het is een ander sfeertje dan het Hindu en toeristische Bali. Java is duidelijk minder toeristisch. Ik voel me meteen op mijn gemak.

Philip haalt me van het busstation en ik kom in een levendige familie terecht waar opa en oma wonen, Philip's vrouw Nana en drie enthousiaste kinderen. De volgende dag sta ik weer voor de klas, dit keer 10 giechelende meiden van rond de 17. Ik draag een hoofddoek en probeer daardoor de barriere naar hen toe te verlagen. Het is een goede zet, want eenmaal over hun schaamte heen, babbelen de meiden erop los. Philip verlaat de klas en ik krijg de gelegenheid om over 'meidenzaken' te praten. Er komt heel wat los....We maken een lijst van alle eigenschappen die de ideale man moet hebben en ik ben verbaasd over hun voorkeuren. Een spitse neus, een blanke huid, lang, maar ook slim, liefdevol en dezelfde religie. Er ontstaat een interessante discussie over de belangrijkste eigenschap. Uiteindelijk blijkt dezelfde religie, verantwoordelijk en zorgzaam het belangrijkste voor hen te zijn.

Philip's vrouw Nana werkt op een schooltje voor autistische en hyperactieve kinderen. De volgende dagen help ik haar met de dagelijkse routine op school. Er zijn tien kinderen met allemaal verschillende gedragsproblemen. Concentratie is eigen wel de gemene deler. Ik spreek de taal niet, maar deze kinderen voelen feiloos aan hoe je gemoedstoestand is. Het is een constante test van uitdagen. Ik vind het moeilijk en de omgeving is heel druk. Er zijn hulpmoeders en er is veel geschreeuw. Toch lukt het me te concentreren en ik doe simpele dingen die de kinderen kennen: puzzelen en kralen rijgen. Ze leren me geduld op te brengen en te focussen op eenvoud. Ze kennen geen gisteren en geen morgen: ze zijn helemaal in het moment zelf. Teveel prikkels leidt tot bijten, schreeuwen, wegrennen. Hun hoofd is boordevol stemmetjes.

De simpele oefeningen die ik met hen doe, geeft ook mij rust. Het brengt me op een idee en ik stel de leidsters voor om een uitje te doen met de kinderen. Dat hebben ze nog nooit gedaan, het geld is er niet voor en vaak is het te veel voor de kinderen. Is de dierentuin een idee, vraag ik. Het blijkt een schot in de roos. De dierentuin is pas vernieuwd en heropend en het is qua afstand te doen. Ik bied aan het uitje van 'Kraaikracht' te betalen. Ze zijn ontroerd.
Wat er vervolgens gebeurd, is werkelijk geweldig. De ouders van de kinderen worden opgetrommeld en de meesten zijn enthousiast. Enkelen moeten overgehaald worden: ze schamen zich om met hun kind in het openbaar te verschijnen. Een moeder maakt de lunchpakketten, een ander regelt de bus, een leidster handelt met de dierentuin over de entreeprijs.
Een week later (!) zitten tien autistische en hyperactieve kinderen in de bus, samen met een ouder en de leidsters, op weg naar de dierentuin. De begeleiding is twee op 1 kind en dat is echt nodig. De kinderen zijn helemaal uit hun ritme, maar ik zie ze genieten. Als we met de bus vertrekken moet ik huilen, ik ben helemaal geroerd door deze actie. Een prachtig voorbeeld van samenwerking, enthousiasme, gedrevenheid en de wil om te helpen en uiteindelijk gewoon te doen. Ieder doet wat hij kan.
De dag kost 140 euro, die ik dankzij jullie kan bekostigen. Als ik op de terugweg alle blije en tevreden gezichten zie, knabbelend aan kroepoek en met de neus tegen de ruit van de bus gedrukt, weet ik zeker dat ook deze besteding het tienvoudige heeft opgebracht!

En ja, er gebeurd nog veel meer, het is een constante stroom van prikkels en nieuwe ervaringen voor me. Ik roep mezelf weer een halt toe en ben nu voor vier dagen in Yogyakarta, zodat ik mijn reis naar Singapore en Maleisie kan voorbereiden. In het weekend vlieg ik naar een nieuw land, Singapore voor een bezoek van 12 dagen. Dan reis ik door naar Maleisie, waar ik ook weer her en der een handje ga helpen.

Bij jullie komt de Sint zo meteen en deelt wellicht rijkelijk uit. Veel plezier en geniet van de sfeer en de pepernoten!
Kun je wat missen of wil je je eindejaarsuitkering delen, dat kan.
Kraaikracht draait op volle toeren! (mail me voor meer info, of zie de gegevens bij 'de reacties' hieronder)


Groeten,
Esther